Echte globetrotters waren ze, Ben de Jong (79) en zijn vrouw Tineke (78). Na jaren wonen in Zuid-Europa en Azië, kwamen ze in 2015 naar Capelle. Kort daarop kreeg Ben de diagnose dementie en werd Tineke mantelzorger. Hoe gaat het met ze in tijden van corona?
Tineke vertelt. ‘Vooral in Azië hebben we heerlijk gewoond. Dat vonden we allebei. Wat betreft het klimaat, maar ook de mensen. Het land waar we woonden was schoon en hypermodern, en we hadden er fijne vrienden.’ Toen het echtpaar terugkwam naar Nederland (‘we werden ouder en wilden dichter bij de kinderen en kleinkinderen zijn’), waren er steeds meer signalen dat het niet goed ging met Ben.
Alzheimer
In 2016 kwam de diagnose: Alzheimer. Tineke: ‘Ik heb twee maanden gehuild.’ Ben kreeg medicijnen die bedoeld waren om de effecten van de dementie af te zwakken. Maar hij kreeg er waanideeën door. ‘Hij werd heel achterdochtig en dat gaf mij veel stress. De wanen werden steeds erger. Mijn haar viel met handenvol uit.’
Dagbesteding
Gelukkig kon Ben een paar dagen per week terecht bij de dagbesteding van de Zellingen. Elma van Herk, Tinekes casemanager daar, schoot te hulp. ‘Ze zei, “Deze situatie duurt te lang, we schakelen de Bavo in”. Vorig jaar kreeg Ben daardoor eindelijk de juiste medicijnen.’ Nu heeft hij nog maar een enkele keer last van wanen en duren ze korter.
Wandelvrijwilliger
Tineke kwam weer tot rust, ook doordat haar man elke dag een paar uur wandelde met een van hun kinderen of wandelvrijwilliger Margreet. Tineke: ‘Ze is een godsgeschenk. Margreet en Ben kunnen het zó goed vinden!’ Tineke had weer wat tijd zichzelf – voor cursussen en voor haar hobby schilderen. Maar toen kwam corona, en de lockdown. De dagbesteding stopte, de wandelvrijwilliger kwam niet meer – en de wandelingen met de kinderen, konden die nog wel doorgaan?
Rust in de lockdown
Tineke: ‘De eerste twee weken van de lockdown liep ik heel angstig rond. Maar het valt me 100 procent mee. Ik hou een vast ritme aan, dat geeft Ben rust. En ik schilder in de woonkamer, waar hij me kan zien. Margreet wandelt regelmatig langs, dan zwaaien wij vanaf het balkon. En ze belt of appt ook. Zo houden we toch contact.’ Verder houdt het echtpaar zich aan de RIVM-richtlijnen. Hun kinderen zorgen voor de boodschappen.
Contact via beeldbellen
Ook de coördinator van de dagbesteding hield contact met hen, via beeldbellen. Vanaf 11 mei startte de dagbesteding voorzichtig weer op. ‘Ben is fysiek heel sterk, dus hij loopt wat minder risico. Hij wilde ook graag weer gaan, bezig zijn – en ik durf het wel aan.’
MantelzorgMenu
Vóór de corona-uitbraak was Tineke een paar keer naar het MantelzorgMenu geweest, tweemaandelijkse etentjes waar mantelzorgers elkaar kunnen ontmoeten. Ze had daar contact met Alastair Roolvink van het Servicepunt Mantelzorg van Welzijn Capelle. ‘Alastair heeft ons in contact gebracht met Margreet, onze wandelvrijwilliger. Heel fijn.’ Ze is blij met alle zorg en aandacht. ‘Van de casemanager, de kinderen, kleinkinderen… We worden niet alleen gelaten.’
Hulp
Toenmalig coördinator mantelzorg Dineke Schaaphok:’ Er zijn gelukkig meer mantelzorgers zoals mevrouw De Jong, met wie het dankzij de hulp van kinderen, buren of vrijwilligers goed gaat, ondanks de corona-maatregelen. Maar er zijn helaas ook verdrietige verhalen. Dat bijvoorbeeld de thuissituatie erg zwaar werd doordat de partner met dementie niet meer naar de dagbesteding kon.’
Dansje
Tineke denkt niet te ver vooruit. ‘Fysiek is Ben heel sterk. En hij is nog zelfstandig. Maar hij herhaalt eindeloos dezelfde vragen en wil mij voortdurend kunnen zien. Anders wordt hij onrustig. Als ik het hem vraag, doet hij nog veel: het bed opmaken, stofzuigen, koffie zetten… Zijn kortetermijngeheugen is nul komma nul. Maar soms is hij nog de oude Ben. Als er mooie muziek op de radio is, doen we wel eens een dansje in de huiskamer.’
Op verzoek van de geïnterviewde zijn de namen gefingeerd.