Steungroep Toeslagen: ‘We helpen elkaar’
In 2021 deelden drie moeders die slachtoffer werden van de toeslagenaffaire hun verhaal met Welzijn Capelle. In dit artikel, een paar jaar later, vertellen Charlotte Schermer (43), Stephanie Martina (43) en Jenny Silvin (54) hoe het nu met hen gaat. Alle drie zijn ze deelnemer van de Steungroep Toeslagenouders. Een aantal jaar geleden startte Welzijn Capelle deze groep om gedupeerden van de toeslagenaffaire te helpen. Ze komen bijeen om te praten en leuke dingen te doen. Maar vooral: elkaar te steunen.
Jenny’s verhaal zullen veel lotgenoten herkennen. Onverwachts kreeg ze bericht van de Belastingdienst: ze moest alle toeslagen terugbetalen. Zonder serieus wederhoor werd ze door de overheid bestempeld als fraudeur. Toen ze vragen stelde en zichzelf wilde verdedigen, werd ze behandeld als een crimineel. ‘Ze deden alsof ik loog en luisterden niet meer. Ik heb daar letterlijk en figuurlijk een zware prijs voor moeten betalen.’ Na jarenlange stress, slapeloze nachten en schulden aflossen weet de Belastingdienst eindelijk wat er verkeerd is gegaan: ze hadden de toeslagen overgemaakt naar een verkeerde rekening, een rekening die niet eens van Jenny is.
Jaren later kwam de politiek met een zak geld als compensatie, maar daarmee zijn de problemen niet opgelost. De emotionele schade is niet in geld uit te drukken. Charlotte strijdt nog steeds voor gerechtigheid, vooral voor haar kinderen. ‘De overheid kijkt naar de ouders, maar vergeet het leed van de kinderen. Alsof het geen gevolgen had voor hún leven.’
Doorgaan
Het is moeilijk om door te gaan. Stephanie en Jenny geven aan dat ze langzaam maar zeker weer opkrabbelen. Stephanie wil voor haar en haar zeven kinderen gezin een grotere woning vinden. Dat zou voor haarzelf ook de ruimte geven om te kunnen stoppen met leven op de automatische piloot. ‘De afgelopen jaren bestaat mijn leven uit werk en de zorg voor mijn zeven kinderen. Dat doe ik met alle liefde, maar je kan op een gegeven moment niet meer geven. We leven met zijn achten in een klein huis, maar het is voor mijn volwassen zoon onmogelijk om een woning te vinden.’ Daarnaast heeft ze veel last van haar rug en handen. ‘Het liefst wil ik die nare periode afsluiten en doorgaan. Het komt goed, maar het gaat met kleine stappen.’
Charlotte voelt nog niet de vrijheid om naar de toekomst te kijken. Ze zit nog steeds in een juridische worsteling met de overheid waarbij ze van het kastje naar de muur wordt gestuurd. Dat kost veel tijd en energie. ‘Ik heb het gevoel dat ik steeds dezelfde handelingen aan het verrichten ben zonder ook maar één stap verder te komen. Het voelt hopeloos. Iedere afdeling stuurt mij door naar een andere afdeling en dan begint het hele riedeltje opnieuw.’ Voor haar gevoel staat ze stil, zo legt ze uit: ‘Als je je huis wilt schoonmaken dan heeft het geen zin als je continu bezig bent met één ruimte. De rest raakt dan verwaarloosd. Zó voelt mijn leven op dit moment.’
Continue spanning
Dat gevoel herkent ook Jenny. Op een gegeven moment zit je vast in een staat van alertheid. ‘Je bent bij elke brief bang dat die van de Belastingdienst is. Je raakt gespannen als de telefoon gaat, werkt overuren en wanneer er even rust is, ben je bang voor je eigen gedachten. Zo’n leven gun je niemand.’
De Steungroep heeft de drie geholpen om lotgenoten te ontmoeten en steun te vinden. Stephanie legt uit dat eenzaamheid een van de ergste gevolgen is van de toeslagenaffaire: ‘Mensen denken dat je een crimineel bent. Familieleden nemen afstand en je raakt vrienden kwijt. Dat maakt je ontzettend eenzaam.’ Jenny valt haar bij: ‘Je gaat ook aan jezelf twijfelen. Hoe kan een overheid je dit aandoen? Dan moet je toch wel iets fout hebben gedaan? Je komt op een punt dat je niet meer weet wat echt waar is. Je raakt jezelf kwijt.’
Eenzaamheid
Die eenzaamheid blijft voor een deel bestaan, ook al weet nu heel Nederland dat de overheid fout heeft gehandeld. Charlotte legt uit dat vriendschappen en familiebanden permanent zijn beschadigd. ‘Eerst word je behandeld als een crimineel en daarna doen veel mensen alsof er niets is gebeurd.’ De diepe eenzaamheid was voor Charlotte de reden om deel te nemen aan de bijeenkomsten van de steungroep. ‘We helpen elkaar om verder te komen en geven elkaar tips in onze strijd tegen de overheid.’ Jenny beaamt: ‘Je beseft dat je er niet alleen voor staat en niet gek bent, dat er anderen zijn die hetzelfde doorstaan.’
De Steungroep Toeslagen komt bijna elke maand bij elkaar onder begeleiding van maatschappelijk werkster Mureille Lansdorf, sinds kort met ondersteuning van deelnemer Charlotte. De groep helpt veel slachtoffers, maar de medaille heeft ook een keerzijde. Stephanie legt uit dat veel mensen weer verder gaan met hun leven en het liefst alles willen vergeten. ‘Dat is volkomen logisch en onvermijdelijk, maar je ziet elkaar daardoor minder.’ Jenny vult haar aan: ‘Het leven gaat door en we krabbelen op. Dat betekent dat je zelf ook door moet gaan.’
Nieuwe bijeenkomsten
Voor Charlotte smaakt dit gegeven bitterzoet: ‘Natuurlijk is het fijn om te zien dat het mensen helpt. We zijn nu een stuk verder dan bij de eerste bijeenkomsten, maar voor sommigen is het nog niet voorbij. Daardoor lonkt de eenzaamheid weer.’ Ze benadrukt dat er altijd mensen zullen zijn die hulp zoeken en dat ze die hulp graag wil blijven bieden. ‘Gelukkig beginnen we in september weer met de bijeenkomsten.’
Wil je een keer langskomen bij de Steungroep Toeslagen? Neem contact op met hulpenadvies@welzijncapelle.nu.
